De brillen van Parsons

Kunstbeschouwing?  Parsons helpt ons op weg...

Parsons toont ons de vijf niveaus om naar kunst te kijken.  Elk stadium is als kijken door een andere bril.  Doorheen de lagere school kunnen we de kinderen door alle brillen laten kijken.

Zo leren we kinderen
- associëren (stadium 1: associatie)
- uiterlijke kenmerken van de voorstelling begrijpen (stadium 2: voorstelling)
- gevoelens ondergaan bij het kijken naar een beeld (stadium 3: expressie)
- kennis verwerven over beeldaspecten (stadium 4: leerbaar)
- een eigen mening formuleren over hun relatie tot een beeld (stadium 5: mening)

Bril 1 hebben ze nodig om door bril 2 te kijken.  Bril 2 om door bril 3 te kijken enzovoort. 
Je kan ook blijven steken in een bepaalde fase.  Hoe vaak hoor je niet als het over kunst gaat: "Dat kan ik ook!"  Het gaat om iemand die reageert vanuit de het tweede stadium.
Bij kunstbeschouwing kan je bewust oog hebben voor alle brillen.  Zo kan je een gradatie opbouwen. Ik illustreer met eigen voorbeelden.

BRIL 1 (ASSOCIATIE): "Vertel maar, wat zie je?"  "Ik heb ook een hoepel", kan een leerling associëren. 

BRIL2 (VOORSTELLING) :  In het tweede stadium is het van groot belang dat een werk iets voorstelt, dat je er iets in ziet. Hoe realistischer, hoe beter.


Van het schematisch realisme

Picasso

 ...tot het fotografisch realisme...

Borremans

...hoe meer waarheidsgetrouw, hoe beter.   

Cy Twombly, één van mijn lievelingskunstenaars, wordt in deze fase niet erg gesmaakt.  De vlekken, vegen, krabbels op papier zijn als sporen.  Dat "linkse" als mindere omschrijft Roland Barthes met het "gauchir".  Dat luchtige, dat onvolmaakte, die imperfectie, daar hou ik van. 


BRIL  3 (EXPRESSIE): Des goûts et des couleurs, on ne se dispute pas! In het derde stadium gaat het om het gevoel dat kunst oproept. De tentoonstelling van Paul McCarthy in het S.M.A.K. enkele jaren geleden heeft me echt geraakt.  Het geheel van beelden en geluiden, vond ik zeer overdonderend.  Echt om te walgen. Als totaalconcept vond ik het best indrukwekkend.  

BRIL 4 (LEERBAAR):  Over het Lam Gods van de gebroeders Van Eyck valt heel wat te leren.  De iconografie, de Vlaamse primitieven... Dit wereldbekende schilderij staat tentoon op amper vijf minuten wandelen van mijn school. En het verdwenen paneel van de rechtvaardige rechters... wie weet maakt een muzische zoektocht ons nog wijzer?   

BRIL 5 (MENING): Een debat over afval en overconsumptie kan ontstaan na een bezoek aan de tentoonstelling van Hirshorn.  "Wat zou de boodschap zijn van de kunstenaar?"

En dan is het zover: zet hem op, die bril!